-Πολιτική ισότητα: Πώς η αρχή ένας άνθρωπος, μία ψήφος βάζει φρένο στη διχοτόμηση
-Πώς μεταφέρει τη στρατιωτική ισχύ της Γαλάζιας Πατρίδας στις συνομιλίες και στην πολιτική ισότητα, την ισότιμη κυριαρχία, και τη διχοτόμηση του Αιγαίου στη βάση της αναθεωρητικής πολιτικής
-Πώς οι τουρκικές ασκήσεις βάζουν φιτιλιές στην ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου
-Πώς Ισραήλ και Αίγυπτος προσεγγίζουν τις τουρκικές ασκήσεις
-Η αφαίρεση της ψήφου των Ε/κ στον βορρά άνοιξε τον δρόμο στα δυο κράτη
Η Τουρκία στέλνει φιρμάνι ισχύος μέσω του στρατιωτικού ερευνητικού σκάφους «Τσεσμέ», που αποχωρεί και δίνει τη σκυτάλη στη μεγάλης κλίμακας ναυτική άσκηση, η οποία αρχίζει αύριο και αποτυπώνει την υλοποίηση της πολιτικής για τη Γαλάζια Πατρίδα. Η τουρκική στρατιωτική ισχύς μεταφέρεται σε διπλωματικό επίπεδο και δη σε αυτό της Πενταμερούς και του ελλαδοτουρκικού διαλόγου. Απώτερος σκοπός είναι η υλοποίηση της αναθεωρητικής τουρκικής πολιτικής επί τη βάσει των εξής πυλώνων: Πρώτον, δημιουργία γκρίζων ζωνών και διχοτόμηση του Αιγαίου. Δεύτερον, αποκοπή της Κύπρου από την Ελλάδα στο ύψος του Καστελόριζου, τόσο από θαλάσσης όσο και από αέρος. Τρίτον, διχοτόμηση της Κύπρου μέσω μιας ομοσπονδίας, συνομοσπονδιακού χαρακτήρα, επί τη βάσει δύο κρατών, με θεμελιακά εργαλεία την πολιτική ισότητα και την ισότιμη κυριαρχία. Τέταρτον, την κυριαρχία της Τουρκίας στον αέρα και στη θάλασσα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και τον γεωπολιτικό εγκλωβισμό της Ευρώπης μέσω της πτώσης της Κύπρου στη λογική της Γαλάζιας Πατρίδας. Πέμπτον, τον έλεγχο του φυσικού αερίου.
Απειλή σε βάρος Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου…
Οι τουρκικές ασκήσεις για τη Γαλάζια Πατρίδα εκδηλώνονται σε τρία επίπεδα: Στο ανατολικό και κεντρικό Αιγαίο, καθώς και στην περιοχή της Κύπρου. Η Άγκυρα:
1) Επιδιώκει τη διχοτόμηση του Αιγαίου από τον 25ο μεσημβρινό και αποκόπτει την Κύπρο από την Ελλάδα από την περιοχή του 28ου μεσημβρινού. Με τις δεσμεύσεις εναέριου χώρου και την παράνομη έκδοση navtex αμφισβητεί τα κυριαρχικά και ειδικά κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος και της Κύπρου στην ΑΟΖ, την υφαλοκρηπίδα και το FIR.
2) Αντιμετωπίζει Ελλάδα και Κύπρο στη λογική και πρακτική ενός Ενιαίου Μετώπου από τη Θράκη μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο. Από τις ασκήσεις και τη στρατηγική της Γαλάζιας Πατρίδας δεν ενοχλούνται μόνο Κύπρος και Ελλάδα αλλά και το Ισραήλ, καθώς και η Αίγυπτος. Συναφείς πληροφορίες αναφέρουν ότι, για το Ισραήλ, η υλοποίηση της στρατηγικής της Γαλάζιας Πατρίδας αποτελεί πλήγμα για τα γεωπολιτικά του συμφέροντα. Και αυτό συμβαίνει διότι, εάν η Τουρκία επιτύχει κάτι τέτοιο, κλείνει τη μοναδική έξοδο, τον μοναδικό πνεύμονα που έχει το Ισραήλ προς την Ελλάδα και την Κύπρο λόγω έλλειψης στρατηγικού βάθους. Σχετικά με την Αίγυπτο, η χώρα αυτή ουδόλως θα ήθελε να δει την υλοποίηση της Γαλάζιας Πατρίδας. Διότι σε μια τέτοια περίπτωση, η Άγκυρα θα αρπάξει σημαντικό ρόλο από αυτόν που σήμερα διαθέτει η Αίγυπτος στο Σουέζ.
Στρατηγικές συμμαχίες
Μέσω των ασκήσεων για τη Γαλάζια Πατρίδα είναι πρόδηλον ότι η Άγκυρα γκριζοποιεί τις περιοχές από την Κρήτη, τη Ρόδο, το Καστελόριζο έως την Κύπρο. Ταυτοχρόνως, κλείνει τον εναέριο χώρο μεταξύ Κύπρου και Ελλάδος και τον θαλάσσιο δίαυλο στο ύψος του Καστελορίζου. Απόδειξη των ανησυχιών που έχουν τόσο το Ισραήλ όσο και η Αίγυπτος είναι οι ασκήσεις Ονήσιλος, Γεδεών και Μέδουσα. Στρατιωτικές και διπλωματικές πήγες αναφέρουν ότι οι ασκήσεις αυτές, στις οποίες λαμβάνουν μέρος Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ και Ελλάδα – Κύπρος – Αίγυπτος, συνιστούν μορφή απάντησης και αποτροπής στη στρατηγική της Γαλάζιας Πατρίδας, η οποία αποτυπώνεται σήμερα μέσα από τις μεγάλες αεροναυτικές ασκήσεις της Άγκυρας, που ξεκινούν από το Αιγαίο και φτάνουν ώς την Κύπρο.
Όπως ελέχθη χαρακτηριστικά, «η Τουρκία βάζει φιτιλιές στο σύστημα ασφαλείας της Μεσογείου». Πέραν, βεβαίως, των χωρών της περιοχής, διακυβεύονται και συμφέροντα άλλων μεγάλων δυνάμεων, όπως είναι η Βρετανία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία, η οποία την ίδια χρονική περίοδο που θα βρίσκεται σε εξέλιξη η άσκηση για τη Γαλάζια Πατρίδα στέλνει στην περιοχή μας το αεροπλανοφόρο «Charles de Gaulle», το οποίο θα συνοδεύεται από τέσσερα ή πέντε άλλα πολεμικά πλοία. Αληθές είναι ότι το γαλλικό αεροπλανοφόρο δεν φτάνει στην περιοχή για το χατίρι της Κύπρου και της Ελλάδος, αλλά για την εξυπηρέτηση των γαλλικών συμφερόντων από την περιοχή της Λιβύης μέχρι αυτήν του Λιβάνου. Η Γαλλία θέλει να έχει σημαντικό γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό ρόλο στην περιοχή, λόγω των θαλασσίων οδών καθώς και γενικά του φυσικού αερίου που υπάρχει στην περιοχή. Απόδειξη, δε, της έλλειψης εμπιστοσύνης που υπάρχει κυρίως από τους Ισραηλινούς προς την Τουρκία είναι και η τελευταία ανακοίνωση περί της κατασκευής αγωγού από τα κοιτάσματα Λεβιάθαν προς την Αίγυπτο. Είναι πρόδηλον ότι οι Ισραηλινοί δεν επιθυμούν να περάσουν επί του παρόντος αγωγό προς την Τουρκία, διότι θεωρούν ότι μία τέτοια κίνηση θα τους εγκλωβίζει στα συμφέροντα μιας χώρας η οποία διεκδικεί από αυτούς σημαντικό γεωστρατηγικό ρόλο την ίδια στιγμή που τηρεί εχθρική απέναντί τους στάση, σε διάφορα θέματα.
Γαλλική αντίληψη
Ειδικότερα οι Γάλλοι αντιλαμβάνονται εκείνο το οποίο είχαμε τονίσει από αυτές τις στήλες την περασμένη εβδομάδα. Ότι ο γεωπολιτικός γεωστρατηγικός έλεγχος της περιοχής από την Τουρκία μπορεί να εγκλωβίσει την ΕΕ και τα κράτη-μέλη της στον μεγαλο-ιδεατισμό της νέας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, εφόσον η Άγκυρα θα έχει τη δυνατότητα να ελέγχει τις εναέριες και θαλάσσιες οδούς της περιοχής, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη διενέργεια στρατιωτικών επιχειρήσεων και εμπορίου.
Ισότιμη κυριαρχία
Η επίλυση συγκρούσεων, όπως είναι το Κυπριακό και τα ελλαδοτουρκικά ζητήματα στο Αιγαίο, δεν επιτυγχάνεται κυρίως επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου αλλά των κανόνων της ισχύος. Οι ασκήσεις της Τουρκίας στο πλαίσιο της στρατηγικής για τη Γαλάζια Πατρίδα επιδιώκουν να στείλουν το μήνυμα ότι η Άγκυρα και η ισχύς της είναι αυτές που ελέγχουν τον γεωπολιτικό χώρο από το Αιγαίο μέχρι την Κύπρο. Με τον τρόπο αυτό αποτυπώνεται η αναθεωρητική της πολιτική και η στρατιωτική της ισχύς μεταφέρεται στο τραπέζι των συνομιλιών και των διαπραγματεύσεων, για να νομιμοποιηθεί μέσω της διχοτόμησης του Αιγαίου και μιας λύσης διχοτομικού χαρακτήρα στο Κυπριακό. Βασικό σήμερα εργαλείο αυτής της διχοτομικής λύσης αποτελεί η νομική και πολιτική θέση περί της πολιτικής ισότητας, η οποία μεταφέρεται από το επίπεδο των ατομικών δικαιωμάτων σε εκείνο του πολιτειακού συστήματος. Δηλαδή, στην περίπτωση της Κύπρου μεταφέρεται στη διάλυση του ενιαίου κράτους και στη δημιουργία δύο χωριστών κρατών, που θα είναι ισότιμα μεταξύ τους και τα οποία θα συνεταιριστούν στη βάση μιας ομοσπονδίας συνομοσπονδιακού χαρακτήρα. Αυτή η ισοτιμία συνταυτίζεται με την ισότιμη κυριαρχία, που σημαίνει την κατανομή των εξουσιών κατά τρόπον ώστε να νομιμοποιηθεί το ψευδοκράτος ως ισότιμο κράτος, έχοντας την ίδια κυριαρχία, ισοϋψή δηλαδή, με αυτήν του ελληνοκυπριακού συνιστώντας κράτους.
Η ασφάλεια στην Τουρκία
Η Τουρκία θέλει να νομιμοποιήσει τη διχοτόμηση της Κύπρου ως προηγούμενο στάδιο της πλήρους τουρκοποίησης. Η λογική της πλήρους τουρκοποίησης προκύπτει από τον γεωπολιτικό έλεγχο της περιοχής όπως αυτός εκδηλώνεται στο πλαίσιο της Γαλάζιας Πατρίδας. Συνεπώς, μέσω μιας ομοσπονδίας, συνομοσπονδιακού χαρακτήρα, η Άγκυρα χρησιμοποιεί τους Τουρκοκύπριους και τους εποίκους ως στρατηγικό εργαλείο για τη διχοτόμηση. Η ασφάλεια του σύνθετου πολιτειακού συστήματος της Κύπρου και η κυριαρχία του θα ασκείται από την Τουρκία. Η οποιαδήποτε απόφαση του νέου πολιτειακού συστήματος της Κύπρου θα υπόκειται στον έλεγχο και την έγκριση της Τουρκίας και των συμφερόντων της στην περιοχή. Η πολιτική ισότητα όπως έχει καταγραφεί στο ψήφισμα 716/91 του Συμβουλίου Ασφαλείας τονίζει ότι η πολιτική ισότητα δεν συνταυτίζεται με την αριθμητική. Ταυτοχρόνως, όμως, δεν αποκλείει ούτε εξουδετερώνει άλλες εισηγήσεις, όπως είναι τα κρυφά ή φανερά βέτο, αφού αναφέρεται στην «αποτελεσματική συμμετοχή και των δύο κοινοτήτων σε όλα τα όργανα και στις αποφάσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης». Η εκ περιτροπής Προεδρία διχοτομεί στην ουσία την εκτελεστική εξουσία μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Ακόμη και αν γίνεται λόγος για μία διεθνή εκπροσώπηση, στην πραγματικότητα αυτή θα είναι διχοτομημένη, αφού θα έχουμε την εκ περιτροπής εκπροσώπηση από έναν Ελληνοκύπριο και έναν Τουρκοκύπριο Πρόεδρο. Η εκ περιτροπής Προεδρία συμβολίζει τη διπλή εκπροσώπηση των δύο χωριστών κρατών και τις χωριστές κυριαρχίες, όπως αυτές προκύπτουν μέσα από το πρωτογενές δίκαιο το οποίο προσφέρει το κατάλοιπο της εξουσίας, που ανήκει στα κρατίδια αντί στην Κεντρική Κυβέρνηση.
Απώλεια ψήφου και δυο κράτη
Υπάρχει, βεβαίως, και κάτι άλλο:
Η αποδοχή ότι οι Ελληνοκύπριοι δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου στο βόρειο τμήμα της Κύπρου για να είναι αυτό εσαεί τουρκικό. Το δικαίωμα της ψήφου είναι συμφυές με το άτομο και την πατρίδα του. Η αφαίρεση του δικαιώματος ψήφου στον βορρά δημιουργεί συνθήκες δύο κρατών. Εφόσον εσαεί δεν δικαιούμαστε να ψηφίζουμε στον βορρά, το τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος σε σχέση με μας θα είναι στο πλαίσιο της ΕΕ όπως το Βέλγιο και η Γερμανία. Θα έχουμε δηλαδή δικαίωμα διακίνησης, μερικής εγκατάστασης και εργασίας, αλλά όχι δικαίωμα ψήφου. Τα όσα περιγράφουμε αποτελούν κεντρικό πυρήνα των συμφωνηθέντων στις συνομιλίες και του κεκτημένου τους, το οποίο συχνά επικαλείται ως επιτυχία η πολιτική μας ηγεσία.
Συνεπώς, στην καλύτερη περίπτωση, η Πενταμερής θα εκδώσει ένα κοινό ανακοινωθέν, το οποίο θα οδηγεί στην ολοκλήρωση μιας ομοσπονδιακής πολιτειακής δομής συνομοσπονδιακού χαρακτήρα δύο κρατών. Αυτά έχουν αποφασιστεί. Και είναι χειρότερα από το σχέδιο Ανάν, το οποίο απέρριψε ο Ελληνισμός της Κύπρου με πλειοψηφία πέραν του 76%. Κανένας, λοιπόν, Πρόεδρος της Δημοκρατίας και καμία πολιτική ηγεσία δεν έχουν την πολιτική νομιμοποίηση να διαπραγματευτούν διχοτομικές μορφές λύσης όπως αυτές που βρίσκονται στο τραπέζι.
Επιλογές του Προέδρου και πολιτική ισότητα
Εφόσον, δε, η Τουρκία θέτει θέμα πολιτικής ισότητας, την οποία συνταυτίζει με την ισότιμη κυριαρχία, δηλαδή με τη διχοτόμηση του πολιτειακού συστήματος της ομοσπονδίας, συνομοσπονδιακού χαρακτήρα, οι επιλογές που έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι οι εξής:
1) Την αξίωση για αναγνώριση από πλευράς Τουρκίας τής Κυπριακής Δημοκρατίας όπως καθορίζουν οι αρχές του ΟΗΕ και του κοινοτικού κεκτημένου. Το Πρωτόκολλο 10 αναφέρει ότι ολόκληρο το ενιαίο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας εντάχθηκε στην ΕΕ. Η αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου τονίζει ρητώς ότι η Άγκυρα οφείλει να αναγνωρίσει το ενιαίο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν από τη λύση.
2) Την προσέγγιση της πολιτικής ισότητας μέσα από τη δημοκρατική αρχή ένας άνθρωπος, μία ψήφος. Αυτή η πολιτική ισότητα σε ατομικό επίπεδο μπορεί να ανατρέψει τα διχοτομικά τετελεσμένα της εισβολής και να μεταφερθεί σε πολιτειακό κατοχυρώνοντας τον ενιαίο χαρακτήρα των θεσμών, του εδάφους και του πληθυσμού σπρώχνοντας, ταυτοχρόνως, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους σε μία βαθύτερη πολιτική και κομματική συνεργασία για τη διεκδίκηση της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας μέσα από πολιτικές και ιδεολογικές προτάσεις και όχι μέσα από φυλετικούς διαχωρισμούς. Αυτή είναι μία προοδευτική αντίληψη δημοκρατικού χαρακτήρα, η οποία αποτελεί ανάχωμα στη φασιστική λογική της πολιτικής ισοτιμίας που συνταυτίζεται πλέον με την ισότιμη κυριαρχία και την ομοσπονδία, που έχει ως γενεσιουργό αιτία την εισβολή του ’74. Δηλαδή τον γεωγραφικό, διοικητικό και πληθυσμιακό διαχωρισμό της Κύπρου. Το άρθρο 2, παράγραφος 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών διευκρινίζει ότι κανένα κράτος, Αρχή ή οντότητα δεν μπορούν να αναγνωριστούν εφόσον είναι προϊόν της βίας και της χρήσης όπλου, όπως το ψευδοκράτος.
Το χείριστο σενάριο
Το χείριστο σενάριο είναι να επιχειρηθεί η αφαίρεση της επιλογής του δημοψηφίσματος. Δηλαδή, να καταργηθεί η άμεση δημοκρατία. Οι Βρετανοί προωθούν τέτοιες σκέψεις, γνωρίζοντας ότι είναι δύσκολο να εξαπατηθεί ο λαός και να γίνει αυτόχειρας υπογράφοντας τον δικό τους σχεδιασμό, που επιδιώκει, όπως μας αποκάλυψε ο Βρετανός Ύπατος Αρμοστής τον περασμένο Νοέμβριο, να συμπεριλάβει στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας δυο κράτη. Και ο νοών νοείτω…
Το «Τσεσμέ» και η διχοτόμηση του Αιγαίου
Οι χάρτες αυτοί δείχνουν πώς η Τουρκία επιδιώκει να διχοτομήσει το Αιγαίο από το 1973 έως σήμερα. Η δέσμευση της περιοχής όπου θα κινηθεί το ερευνητικό τουρκικό σκάφος «Τσεσμέ» δεν είναι τυχαία. Έχει ιστορικό παρελθόν. Το «Τσεσμέ» είναι στρατιωτικό πλοίο, το οποίο με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας είναι τουρκικό έδαφος. Σημειολογικά, το «Τσεσμέ» είναι η προέκταση της τουρκικής ισχύος και κυριαρχίας στη θάλασσα και η περιοχή δράσης του είναι πυλώνας επί τη βάσει του οποίου διχοτομείται το Αιγαίο. Ανάλογες navtex έχουν εκδοθεί στην περιοχή το 1973, 1974, το 1987, το 2007, το 2015, το 2016, το 2017 και σήμερα. Και δηλώνουν την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας. Το «Τσεσμέ» αποχωρεί, όπως πληροφορίες αναφέρουν, για να δώσει τη σκυτάλη στην μεγάλης κλίμακας άσκηση για τη Γαλάζια Πατρίδα, που αρχίζει αύριο Δευτέρα.
Γιάννος Χαραλαμπίδης